23.6.09

ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΑΤΑΠΑΣ - ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ.

www.capetanmatapas.gr



Καπετάν Ματαπάς ή Παπαχρήστος της μονής Όσιανης ή ψαράς της λίμνης των Γιαννιτσών. Τρισυπόστατος και πολυμήχανος αρχηγός, ανδρείος και υπεράνθρωπος πολεμιστής με πολύμορφη εθνική δράση.



Κανείς δεν είναι σε θέση να περιγράψει με ακρίβεια την εθνική δράση του καπετάν Ματαπά, δράση που σχετίζεται με πολεμικές επιχειρήσεις αλλά και με κατά τόπους έρευνες που διεξήγε κατά καιρούς ο ίδιος σε πολλές περιοχές της κεντρικής Μακεδονίας. Ο τίτλος « καπετάν Ματαπάς » είναι ψευδώνυμο του Μιχαήλ Αναγνωστάκου, ανθυπολοχαγού του πυροβολικού της Χαριάς του ιστορικού Πύργου Διρού της Μάνης.

Ο καπετάν Ματαπάς διάγει τον βίο του ασφαλώς επηρεασμένος από την ιστορία και την ένδοξη παράδοση της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Μάνης. Έχει ζήσει και στιγματιστεί από το 1826, όταν Μανιάτισσες αναμετριούνται με τον συντεταγμένο Αιγυπτιακό στρατό του Ιμπραήμ πασά, και με μοναδικά όπλα τα δρεπάνια και τα σπαθιά τους κατορθώνουν να κατατροπώσουν τους Αιγυπτίους και να τους ρίξουν στη θάλασσα. Φλεγόμενος από τα αισθήματά του και μην μπορώντας να ανεχτεί άλλο την τρομοκρατία ξένων εισβολέων και ληστρικών ομάδων στη Μακεδονική γη, ζητάει επίμονα να μεταβεί εκεί. Σκοπός του είναι να μελετήσει από κοντά την κατάσταση και να αναλάβει άμεση δράση. Αρχικά (το 1905) το Ελληνικό Μακεδονικό κομιτάτο (αντάρτικο σώμα) της Θεσσαλονίκης τον στέλνει στην κεντρική Μακεδονία όπου κατορθώνει να εισχωρήσει ως ζωέμπορος. Ο Μακεδονικός Αγώνας βρίσκεται στην έντασή του την ίδια περίοδο που εχθρικά Βουλγαρικά σώματα τρομοκρατούν την ύπαιθρο της Μακεδονίας με εγκλήματα και δολοφονίες. Με τη μορφή του ζωέμπορου διασχίζει όλη την κεντρική Μακεδονία, μελετά την κατάσταση και ιδρύει μυστικούς πυρήνες εθνικής αμύνης σε διάφορα χωριά και όπου οι συνθήκες του το επιτρέπουν. Θεωρώντας την ένοπλη δράση μοναδική λύση, ζητάει και γίνεται αρχηγός εθελοντικού στρατού (κυρίως Μανιάτες) υπό τον τίτλο ‘Καπετάν Ματαπάς’. Με την εξαιρετική του δράση στην περιφέρεια Λαγκαδά αναγκάζει την τουρκική διοίκηση να λάβει έκτακτα μέτρα. Ο ίδιος μεταμορφώνεται σε παπά και με το ψευδώνυμο Παπαχρήστος διαφεύγει στη Μονή Όσιανη, όπου και συνεχίζει το έργο του μέχρι το 1906, πότε κηρύσσοντας το Ευαγγέλιο και πότε ενεργώντας μυστηριωδώς με το όπλο κάτω από το ράσο.



Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο του 1906 αναλαμβάνει υπαρχηγός στη λίμνη των Γιαννιτσών και με τη βοήθεια συναγωνιστών του κατασκευάζει καλύβες -ορμητήρια και καταφύγια Ελλήνων εθελοντών πολεμιστών.

Οι κακουχίες όμως του βάλτου σε συνδυασμό με την ψυχική και σωματική κόπωση επιδρούν σοβαρά στην υγεία του ενώ οι αρρώστιες του βάλτου εξασθενίζουν τον ίδιο και τους αγωνιστές του. Αναγκάζεται να αποτραβηχτεί και να αναλάβει αρχηγός εθελοντικού σώματος του Ολύμπου και των Πιερρίων, όπου και για ένα χρόνο κατατροπώνει τις ληστείες στην περιοχή και διαλύει την ρουμανική προπαγάνδα.

Στην τετράχρονη πολύμορφη διαμονή του στη Μακεδονία ο καπετάν Ματαπάς εκτός των άλλων κατορθώνει να εξολοθρεύσει τους διασημότερους ληστές που τρομοκρατούν τη περιοχή και την Μονή Πέτρα. Στη Βέρροια θέλοντας να φοβερίσει έναν διαβόητο Ρουμάνο κακοποιό μεταμφιέζεται σε ψαρά. Το περιστατικό έχει ως εξής: Ο Ματαπάς ψαράς πήγε στο σπίτι του Ρουμάνου και του προσέφερε ένα μεγάλο ψάρι, στην κοιλιά του οποίου έγραφε: Ήρθα μόνος μου να με γνωρίσεις και να σε γνωρίσω και σου συνιστώ να αλλάξεις δρόμο γιατί ο δρόμος που τραβάς σε φέρνει κατά πάνω μου και καλή αντάμωση. Όταν άνοιξαν το ψάρι για να το καθαρίσουν βρήκαν το γράμμα και ο περιβόητος Ρουμάνος έφυγε από την Βέρροια χωρίς ποτέ να επιστρέψει.

Λόγω της πολύμορφης δράσης του ο καπετάν Ματαπάς έγινε θρύλος και οι χωρικοί της Μακεδονίας απεικόνισαν τη δράση του λέγοντας:

Τι είναι αυτός ο Ματαπάς
Τον ευρίσκεις όπου πας
Πότε γίνεται παπάς
Πότε αντάρτης και ψαράς

Έχοντας σαν όραμα μια ελεύθερη πατρίδα και ενώ βρισκόταν σε τιμητική διαθεσιμότητα όταν εξεράγη ο ΕλληνοΒουλγαρικός πόλεμος προσφέρθηκε εθελοντικά και ηγούμενος λόχο προσκόπων επιτέθηκε στη μάχη του Λαχανά, όπου και έπεσε ένδοξα μαχόμενος για την πατρίδα και ενώ ο αντίπαλος τρεπόταν σε φυγή. Στην τοποθεσία όπου έπεσε ανεγέρθηκε μνημείο προς τιμήν του. Το όνομα του καπετάν Ματαπά στολίζει τιμητικά πολλές οδούς ελληνικών πόλεων (Κατερίνης - Πειραιώς κ.α.).-

.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου